27.05.2020r. ogłoszone zostały wyniki ogólnopolskiego konkursu Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” 2020. Znamy już właścicieli i zarządców, którzy wzorowo wywiązują się z obowiązku opieki nad zabytkami. W tegorocznej edycji w konkursie wzięły udział 63 obiekty, z czego 2 z województwa pomorskiego.
Kasia De Guzman
28.05.2020 07:46
(aktualizacja 13.08.2023 09:36)
Źródło:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Autor: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Wieża ciśnień w Malborku została laureatem w kategorii zabytki techniki. Miejska wieża ciśnień została wybudowana w 1905 roku w neogotyckim kostiumie architektonicznym nawiązującym do malborskiego zamku. W 2003 roku została wyłączona z użytkowania. Wykonane w latach 2018-2019 prace remontowe i konserwatorskie objęły ceglane elewacje wraz z detalem architektonicznym, wnętrza oraz zachowany zbiornik i urządzenia transportu wody. Wieża pełni obecnie funkcję Placówki Wsparcia Dziennego, miejsca kultury i punktu widokowego; adaptację przeprowadzono z zachowaniem przemysłowego charakteru obiektu.
Laur przyznano za wzorowe prace remontowe i konserwatorskie wieży ciśnień w Malborku, które pozwoliły na utrzymanie integralności zabytku techniki wraz z jego wyposażeniem oraz za umiejętne dostosowanie nowych funkcji społecznych i użytkowych do specyfiki obiektu.
Biały Spichlerz w Słupsku przyniósł wyróżnienie Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku w kategorii adaptacja obiektów zabytkowych. Spichlerz wzniesiono w 1814 roku jako wojskowy magazyn obroku; po drugiej wojnie światowej pełnił funkcje spichrzowe i magazynowe. Od 2012 roku, po przejściu na własność Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, przeprowadzono kompleksowe prace badawcze, a następnie remontowe, konserwatorskie i restauratorskie przy konstrukcjach murowanej i drewnianej. Odtworzono pierwotny kształt dachu i wystrój elewacji. Funkcje ekspozycyjne i magazynowe wprowadzono z poszanowaniem zastanej substancji zabytkowej wnętrz. Uporządkowano otoczenie obiektu. Jury przyznało wyróżnienie za rewaloryzację i adaptację na cele muzealne, kulturalne i edukacyjne budynku, przeprowadzone po rozpoznaniu badawczym i z pełnym poszanowaniem wartości zabytkowych obiektu, jego historycznej konstrukcji, formy architektonicznej i charakteru wnętrz.
„Zabytek Zadbany” jest przeznaczony dla właścicieli, posiadaczy lub zarządców, a także wojewódzkich konserwatorów zabytków, kierowników delegatur wojewódzkich urzędów ochrony zabytków oraz konserwatorów samorządowych. Mogą w nim brać udział obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych.
Spośród nadesłanych wniosków, które spełniają wymogi formalne, jury konkursu – składające się z ekspertów z dziedziny ochrony i opieki nad zabytkami – wyłoniło ścisłą czołówkę zabytków, która jest nagradzana w poniższych kategoriach:
A. Utrwalenie wartości zabytkowej obiektu;
B. Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu (w tym założenia dworskie i pałacowe);
w 2020 r. jury nie przyznało nagród
C. Adaptacja obiektów zabytkowych;
D. Architektura i budownictwo drewniane;
E. Zabytki techniki (w tym budownictwo przemysłowe i inżynieryjne);
F. Kategoria specjalna: właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem.
Konkurs ma już ponad czterdziestoletnią tradycję, po raz pierwszy został rozstrzygnięty w 1975 r. Celem jest promocja właściwych postaw i upowszechnienie najlepszych wzorów konserwacji obiektów zabytkowych, właściwego ich użytkowania i zagospodarowania.
Od 2011 r. procedura konkursowa realizowana jest przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.
