Pierwszym krokiem do rozpoczęcia skutecznych działań walki z epidemią koronawirusa była zmiana modelu funkcjonowania formacji ze szkoleniowego na przeciwkryzysowy. Rezultatem tego przekształcenia była możliwość rozpoczęcia szeroko zakrojonej operacji przeciwkryzysowej „Odporna Wiosna”.
Działania w ramach „Odpornej Wiosny” rozpoczęły się 18 marca, a ich celem jest łagodzenie skutków kryzysu oraz wzmocnienie odporności na kryzys społeczności lokalnych. Prowadzone są one przede wszystkim w formie wspierania wojewodów, samorządów, instytucji pomocowych oraz bezpośredniej pomocy potrzebującym w siedmiu głównych obszarach, takich jak: szpitale i służby sanitarne, Policja, Agencja Rezerw Materiałowych, Straż Graniczna, Samorząd i organizacje non-profit, Urząd Lotnictwa Cywilnego oraz budowa odporności indywidualnej, oraz społecznej.
W szczytowym okresie działań każdego dnia w operację „Odporna wiosna” zaangażowanych było nawet 5,5 tys. żołnierzy WOT oraz podchorążych Akademii Wojskowych. Od początku operacji w działaniach uczestniczyło 16,5 tys. żołnierzy WOT, co stanowi blisko 70% formacji; 80% z nich stanowili żołnierze-ochotnicy. Zaangażowanie poszczególnych brygad zależało od wielu czynników, w tym sytuacji epidemiologicznej na terenie poszczególnych województw w danym czasie czy wielkości brygady.
Także żołnierze 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio aktywnie uczestniczyli w walce z pandemią koronawirusa. Niezmiennie jednym z głównych obszarów operacji „Odporna Wiosna” pozostaje wsparcie udzielane tym, którzy znajdują się na pierwszej linii walki z koronawirusem, czyli służbom medycznym. Pomorskich terytorialsów można spotkać w dziewięciu szpitalach na terenie województwa pomorskiego: w sześciu lecznicach trójmiejskich oraz w Słupsku, Kartuzach i Sztumie. Natomiast w skali całego kraju żołnierze WOT wsparli dotychczas 361 szpitali i 79 innych placówek medycznych.
Do głównych zadań wsparcia opieki medycznej należało prowadzenie triażu, mierzenie temperatury pacjentów i personelu placówek medycznych, montaż namiotów i kontenerów służących za polowe izby przyjęć, wsparcie logistyczne i administracyjne, dowożenie posiłków, transport, pomoc w zmianie charakteru placówek na tzw. jednoimienne, czy też delegowanie wykwalifikowanego personelu.
Bardzo ważnym działaniem wspierającym służby sanitarne jest pobieranie wymazów. W ramach współpracy z Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku już od 15 marca pomorscy terytorialsi jako pierwsi w kraju zaczęli pobierać wymazy od osób przebywających w kwarantannie. Żołnierzy pomorskiej brygady można było spotkać w powiatach gdańskim, gdyńskim, wejherowskim, kartuskim, kościerskim, puckim, lęborskim, malborskim, sztumskim, kwidzyńskim, nowodworskim, starogardzkim, tczewskim, chojnickim i człuchowskim oraz na terenie Trójmiasta.
Bardzo ciekawym rozwiązaniem okazały się punkty pobrań wymazów w celu badania na obecność koronawirusa „drive thru”. W Trójmieście powstały dwa takie punkty: w Gdyni oraz przy stadionie Energa w Gdańsku. Żołnierze 7 PBOT wspierają organizację i sprawne funkcjonowanie tych punktów.
Powstało również 21 mobilnych punktów pobierania wymazów „Test & Go”, w ramach których pobrano 11.749 próbek. Na terenie województwa pomorskiego punkty te funkcjonują w Słupsku i Chojnicach.
Żołnierze 7 PBOT oraz wspierający ich podchorążowie chętnie odpowiadali, także na apele regionalnych centrów krwiodawstwa i oddając bezcenną cząstkę siebie, okazywali wsparcie w tym trudnym czasie.
Od pierwszych dni operacji „Odporna Wiosna” pomorscy terytorialsi zaangażowani są w pomoc kombatantom i osobom starszym, które wymagają wsparcia. Taka pomoc prowadzona była m.in. na terenie Trójmiasta, Słupska, Malborka, Sztumu czy Kwidzyna. Żołnierze gdańskiej brygady wsparli również ewakuację DPS w Koleczkowie pod Wejherowem, gdzie u kilkudziesięciu pensjonariuszu wykryto Covid-19. Ponadto odkażali pomieszczenia, w których przebywały osoby zakażone koronawirusem w DPS przy ulicy Polanki w Gdańsku, a także dowozili żywność do DPS w Człuchowie.
Bardzo dużym zainteresowaniem w tym trudnym czasie cieszyła się całodobowa infolinia wsparcia psychologicznego. Od 18 marca do 31 maja pod bezpłatnym numerem telefonu 800-100-102 dyżurowali profesjonalni psychologowie. Z porad przeznaczonych dla osób samotnych, starszych, źle znoszących izolację, czy odczuwających stan wzmożonego zagrożenia związanego z epidemią koronawirusa skorzystało niemal 6000 osób.
Żołnierze WOT pomagali też samorządom lokalnym. Dla Ośrodków Pomocy Społecznej oraz organizacji non-profit przekazywano paczki z żywnością, artykułami higienicznymi oraz środki do dezynfekcji.
Wzrost liczby osób przebywających w kwarantannie oraz wprowadzane kolejne ograniczenia spowodowały potrzebę wzmocnienia wojskiem działań realizowanych przez policję. Obecnie wsparcie służb policyjnych jest już na poziomie marginalnym, ale w kluczowym momencie działania te pochłaniały blisko 50% sił WOT skierowanych do operacji „Odporna Wiosna”. Terytoriasi z Gdańska pełnili z funkcjonariuszami służbę na terenie całego województwa pomorskiego. Były to działania związane ze sprawdzaniem przestrzegania zaleceń kwarantanny, jak i wsparcie podczas patroli prewencyjnych. W początkowej fazie pandemii żołnierze 7 PBOT udzielali również wsparcia Urzędowi Lotnictwa Cywilnego oraz Straży Granicznej, pełniąc służbę na lotnisku w Rębiechowie oraz terminalu promowym w Gdyni.
Wraz z nadejściem pandemii koronawirusa większość służb stanęła przed najtrudniejszym wyzwaniem, z jakim do tej pory przyszło im się zmierzyć. Dla żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej test ten był z pewnością najbardziej wymagający. Należy bowiem pamiętać, że WOT to piąty i najmłodszy rodzaj sił zbrojnych. Czas pokazał, że doświadczone dowództwo zarówno na szczeblu generalnym jak i poszczególnych brygad oraz wysoki poziom prowadzonych szkoleń żołnierzy OT przyniosły efekt w postaci odpowiedniego przygotowania żołnierzy na każdą sytuację kryzysową. Mając na uwadze tradycję WOT wywodzącą się wprost z dokonań Armii Krajowej, można być pewnym, że serca, odwagi i chęci do pomocy nigdy im nie zabraknie. Trzy miesiące pandemii udowodniły, że terytorialsi pełniąc służbę, stanęli na wysokości zadania i z pełnym zaangażowaniem i poczuciem odpowiedzialności wypełnili najważniejszą misję WOT, jaką jest niesienie pomocy lokalnej społeczności.
Te działania, oczywiście, nie wyczerpują w pełni wszystkich aktywności antykryzysowych, w jakie zaangażowani byli żołnierze OT. Udzielali się oni ponadto w wielu inicjatywach lokalnych, takich jak choćby szycie maseczek czy tworzenie przyłbic.
W każdym miejscu, gdzie zostali skierowani, udowodnili, że są „zawsze gotowi i zawsze blisko”, by nieść pomoc swojej małej Ojczyźnie.
