Nowa identyfikacja wizualna Muzeum Zamkowego w Malborku na wszystkich polach eksploatacji wprowadzona zostaje od 16 listopada 2020. Projekt powstał w Dziale Organizacji Wystaw Muzeum, a jego autorem jest jego pracownik, artysta grafik Maciej Bychowski. Maciej Bychowski jest absolwentem Akademi Sztuk Pięknych w Gdańsku, z którą związany był zawodowo w latach 2012-15. Zajmuje się projektowaniem dla polskich instytucji kultury, m.in. Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. Jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obecnie pracuje na stanowisku specjalisty do spraw projektowania w Muzeum Zamkowym w Malborku.
Nowe wzornictwo stosowane będzie w materiałach edukacyjnych i promocyjnych Muzeum Zamkowego w Malborku oraz w Zamku w Sztumie i Zamku w Kwidzynie, tworząc spójną całość komunikacji o poszczególnych oddziałach działających w ramach jednej instytucji muzealnej.
„Podstawą dla projektu nowej identyfikacji Muzeum Zamkowego w Malborku jest zmiana jego struktury i rozszerzenie o dwa nowe oddziały, Zamek w Kwidzynie i Sztumie. MZM nie jest już̇ tylko obiektem turystycznym, budujemy nową tożsamość́ instytucji badawczo-naukowo-edukacyjną, dlatego zrezygnowaliśmy z reprezentacji obrazkowej, nie użyliśmy elementów architektury czy detalu architektonicznego”. tłumaczy Maciej Bychowski.
Nowy logotyp Muzeum Zamkowego w Malborku oparty jest na liternictwie i jest znakiem współczesnym, który odpowiada najnowszym trendom identyfikacji instytucji muzealnych oraz badawczo-naukowych na świecie.
„Użycie inicjałów Muzeum, liter M, Z i M pozwala na budowanie nowego wizerunku instytucji. O ile nie nawiązujemy bezpośrednio do architektury to samą konstrukcję tego znaku można uznać́ za architektoniczną. Użyte zostały proste formy geometryczne w układzie wertykalno-horyzontalnym, nawiązujące do modułowego charakteru cegły, która jest elementem wspólnym dla wszystkich zamków. W trakcie zebrania Rady Muzeum pojawiły się komentarze, że to skojarzenie jest obecne i odwołuje się do niedosłownego wizerunku zamku.” tłumaczy Maciej Bychowski.
Dr hab. Janusz Trupinda, Dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku wyjaśnia założenia, jakie towarzyszyły pracy nad nową identyfikacją:
Do opracowania i wprowadzenia nowej formy graficznej identyfikującej Muzeum przygotowywaliśmy się ponad dwa lata. Zmiana była konieczna i postanowiliśmy powiązać ją z przypadającym na rok następny 60-leciem Muzeum. Stary logotyp przedstawiający baszty mostowe był symbolem odnoszącym się tylko do zamku w Malborku, a przypomnę, że od 2018 r. Muzeum zarządza już trzema zamkami. Chodziło więc o wypracowanie jednego znaku łączącego trzy różne obiekty stanowiące jedną instytucję, uniwersalnej formy graficznej pokazującej także zmiany, jakie zachodzą w naszym Muzeum. Jesteśmy w trakcie budowania nowoczesnej instytucji muzealnej odpowiadającej potrzebom naszych czasów, silnej swoimi kompetencjami, spełniającej najwyższe standardy wystawiennicze, konserwatorskie i bezpieczeństwa, inicjującej i prowadzącej badania naukowe, a jednocześnie obsługującej masowy ruch turystyczny, zapewniając najwyższe standardy zwiedzania. Wydaje mi się, że jesteśmy na właściwej drodze, czego potwierdzeniem może być choćby ostatnie wyróżnienie w konkursie na wydarzenie muzealne roku „Sybilla 2019”. Od ponad dwóch lat pracujemy intensywnie nad wizualną formą naszych wydawnictw, które mają być nie tylko mądre w treści, ale i piękne w formie. Już teraz są zauważalne na różnego rodzaju konkursach. Nowe logo jest więc naturalną konsekwencją tych działań, wizualnym podkreśleniem zachodzących zmian i jasnym komunikatem na zewnątrz. Dla mnie osobiście ważne jest, że projekt wyszedł z wewnątrz instytucji, od naszego młodego, utalentowanego pracownika, który jest częścią naszego zespołu i zachodzących w Muzeum zmian. Zaproponował on znak, który wyznacza drogę rozwoju instytucji, ale także odpowiada estetyce jego pokolenia – pokolenia, do którego należy przyszłość Muzeum. Zmienia się świat i publiczność muzealna, zachodzą bardzo poważne zmiany społeczne, dlatego w swoim przekazie i działalności muzea muszą sięgać po inne środki komunikacji, także wizualnej.
Większość zmian wprowadzanych na polu identyfikacji instytucji o tak istotnym znaczeniu międzynarodowym i lokalnym znajdzie swoich zwolenników i przeciwników, jednak kierownictwo Muzeum i nadzorująca jego działanie Rada uznali, że projekt nowej identyfikacji jest dynamiczny i odpowiada potrzebom budowania nowej tożsamości tak ważnej na muzealnej mapie świata instytucji, jaką jest Muzeum Zamkowe w Malborku.
Bardzo jestem wdzięczny za wszystkie opinie i głosy dotyczące nowego logotypu, także te krytyczne. Wszystkie czytałem dokładnie i cieszę się na tak żywy i często emocjonalny odzew. Świadczy on o zainteresowaniu działalnością kierowanego przeze mnie Muzeum i jestem przekonany, że nawet najostrzejsi nasi krytycy dostrzegą wkrótce symetrię między zaproponowanym znakiem, a rozwojem i zmianą instytucji. Wydaje mi się, że u podstaw wielu krytycznych opinii leży niezrozumienie naszych intencji. Chciałbym podkreślić, że zaprojektowaliśmy logo MUZEUM, a nie ZAMKU W MALBORKU. Po bardziej tradycyjne formy, inspiracje architekturą, czy wyposażeniem zamku sięgamy często projektując medale związane, z Międzynarodowym Biennale Ekslibrisu, czy różnymi, jednostkowymi wydarzeniami lub uroczystościami obchodzonymi w Muzeum. U podstaw prezentowanego nowego logotypu leżały zupełnie inne założenia.- komentuje Janusz Trupinda.
„Głównymi barwami stosowanymi w nowej identyfikacji będą: pomarańcz, zieleń i błękit. Jak tłumaczy Maciej Bychowski, odpowiadają one otoczeniu Zamków w Malborku, Sztumie i Kwidzynie. „Pomarańcz jest oczywiście reprezentacją cegły, która łączy te wszystkie budowle, zieleń to wszechobecna w ich otoczeniu flora, a błękit odwołuje się do wody, zwłaszcza w otoczeniu Zamku w Sztumie”. Najważniejsze jest, by znak był prosty i czytelny, a przede wszystkim zapamiętywany i pozwalał szybko zbudować instytucji komunikację tożsamą z tym znakiem”. dodaje Bychowski.
Nowa identyfikacja wizualna została zaakceptowana w końcu października przez Radę Muzeum w Malborku.