Z dumą informuję, że projekt „Przebudowa zabytkowych budynków gospodarczych na Przedzamczu zamku w Malborku…” będzie jednym z dwóch projektów realizowanych w obecnej edycji funduszy EOG w województwie pomorskim. Warto przy tym podkreślić, że Muzeum Zamkowe w Malborku już po raz trzeci uzyskało dofinansowanie z tzw. funduszy norweskich, a więc skorzystało z wszystkich ogłoszonych dotychczas edycji programu. W ich ramach zrealizowano prace m.in. w dwóch najlepiej rozpoznawalnych częściach zespołu zamkowego w Malborku: Pałacu Wielkich Mistrzów i Wielkim Refektarzu na Zamku Średnim oraz kościele NMP z kaplicą Św. Anny na Zamku Wysokim. Rozpoczynający się właśnie projekt odpowiada na kolejne istotne potrzeby związane z zakończeniem powojennej odbudowy założenia zamkowego oraz stworzeniem przestrzeni dla nowoczesnych pracowni muzealnych, stanowiących bazę dla rozwoju kompetencji pracowników Muzeum. Ważnym elementem programu, będzie także popularyzacja i edukacja w zakresie dziedzictwa architektonicznego i szeroko rozumianego dziedzictwa kulturowego. Taki jest cel przygotowanego programu kulturalno-edukacyjnego, realizowanego w ciągu trzech najbliższych lat, w trakcie trwania projektu, jak i po jego zakończeniu. Oficjalnie inaugurując w dniu dzisiejszym realizację projektu w bardzo trudnej i niepewnej sytuacji społeczno-ekonomicznej chciałbym nie tylko podziękować zespołowi Muzeum za przygotowanie tak wysoko ocenionego projektu, ale także życzyć wytrwałości i pomyślności w jego realizacji. Jestem przekonany, że „Przebudowa zabytkowych budynków na Przedzamczu zamku w Malborku” zwiększy znacząco potencjał narodowej instytucji kultury, jaką jest Muzeum Zamkowe w Malborku oraz przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności kulturalnej regionu, oraz naszego kraju”.- Czytamy w oficjalnym oświadczeniu Jarosława Sellina Sekretarza Stanu, Wiceministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które zaprezentowane zostało w trakcie konferencji.
Dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku dr hab. Janusz Trupinda rozpoczynając spotkanie na temat projektu, poinformował przedstawicieli mediów, że jest on część szerszego planu rewitalizacji całego Przedzamcza, obszaru niezwykle ważnego dla historii zamku malborskiego, a o tej pory pozostającego poza głównym nurtem zainteresowania konserwatorskiego w Muzeum Zamkowym w Malborku.
„W 2018 roku wykonaliśmy projekt rewitalizacji całego obszaru i inaugurowany dziś projekt jest częścią tego przedsięwzięcia. Równolegle do inaugurowanego dziś projektu, będziemy się zajmować kościołem Świętego Wawrzyńca, jedną z najważniejszych świątyń znajdujących się na terenie zamku malborskiego, znajdującą się właśnie po zachodniej stronie Przedzamcza, w pobliżu rewitalizowanych budynków, którą chcemy przystosować do celów wystawienniczych. Interdyscyplinarne prace badawcze już trwają, za chwilę przystąpimy do prac konserwatorskich i jeżeli warunki pozwolą, zaadaptujemy to wyjątkowe wnętrze do celów wystawienniczych, przywracając mu historyczne znaczenie i odpowiednią rangę. W ten sposób w 2024 roku, oprócz zaplecza naukowo badawczego realizowanego w projekcie, którzy dziś oficjalnie zaczynamy, zyskamy także dodatkową przestrzeń wystawienniczą. Jest to zatem realizacja naszej misji, naszej strategii, którą od 2018 roku wrażamy, budowania muzeum kompetencji, muzeum spełniającego najwyższe standardy wystawiennicze i konserwatorskie, opartego o wiedzę i badania naukowe. Muzeum, które podnosząc swój poziom, również dzieli się tymi kompetencjami z całym otoczeniem i taki właśnie jest ten projekt, który dziś zaczynamy”. - Komentował Dyrektor Muzeum Zamkowego dr hab. Janusz Trupinda.
Realizacja projektu „Przebudowa zabytkowych budynków gospodarczych na Przedzamczu zamku w Malborku wraz z ich dostosowaniem do funkcji kulturalno-edukacyjnych”, finansowanego w Programie Kultura Działanie 1: Poprawa zarządzania dziedzictwem kulturowym w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz budżetu państwa obejmuje działania infrastrukturalne dotyczące stricte prac przy dawnych budynkach gospodarczych, oraz działania miękkie.
„Aktualnie obiekty te od czasu zakończenia działań II wojny światowej pozostają w ruinie i są to jedne z ostatnich niezagospodarowanych budowli na ponad 20-hektarowym terenie zespołu zamku malborskiego. Realizacja prac stanowić będzie zatem kontynuację powojennej odbudowy i zaplanowana została zgodnie z wypracowanymi dotychczas w zespole zamkowym zasadami konserwatorskimi. Zachowane historyczne relikty ścian i sklepień piwnicznych podlegać będą zachowaniu i pracom konserwatorskim zgodnie z przygotowanym programem. Aby wprowadzić funkcje użytkowe, zaprojektowano niezależną konstrukcję, która zachowując zabytkowe relikty, umożliwi wprowadzenie kubatury i zadaszenia, odtwarzających historyczne bryły z wykorzystaniem tradycyjnych materiałów budowlanych. Projekt obejmuje również wykończenie wnętrz, wykonanie niezbędnych instalacji i ich przyłączenia do sieci oraz wyposażenie projektowanych w odtwarzanych obiektach pracowni muzealnych w specjalistyczny sprzęt. W odbudowanych budynkach miejsce znajdą pracownie konserwatorskie, pracownia digitalizacji, biblioteka naukowa oraz Centrum badań nad dziedzictwem pokrzyżackim”.- Tłumaczyła w trakcie konferencji Agnieszka Kowalska, Koordynator Projektu, Zastępca Dyrektora ds. naukowo-konserwatorskich.
Równolegle z pracami budowlanymi i konserwatorskimi realizowana będzie oferta edukacyjno-kulturalna, adresowana zarówno do osób zainteresowanych tematami ochrony dziedzictwa kulturowego, ale nie związanych z nimi zawodowo jak i specjalistów. Oferta jest dedykowana w znacznej mierze mieszkańcom regionu, często znającym już Zamek Średni i Zamek Wysoki, chętnym poznania muzealnego zaplecza – zaplecza badawczego, budowanego w miejscu dawnego zaplecza gospodarczego zamku.
„Ważnym elementem projektu jest podnoszenie kompetencji kadry Muzeum Zamkowego w Malborku. Cel ten realizowany będzie poprzez zaplanowane szkolenia, w tym szkolenia realizowane wspólnie z norweskimi partnerami: Nordlandsmuseet Bødo i Bødo Kommune. Warto zwrócić uwagę, że Bødo Kommune, na którego terenie znajdują się głównie zabytki budownictwa drewnianego, realizuje obecnie projekt badania klimatu zabytkowych wnętrz zaplanowany na 50 lat. Tak długa perspektywa pozwala na ocenę faktycznych zmian, które zachodzą w stanie obiektów zabytkowych oraz wpływu zmian klimatu na tego rodzaju obiekty”.- Tłumaczyła Dyrektor Agnieszka Kowalska.
Po zakończeniu projektu, które nastąpi do 30.04.2024 r. poza uruchomieniem muzealnych pracowni, rozpoczęta zostanie realizacja cyklicznego programu kulturalno-edukacyjnego, adresowanego głównie do mieszkańców regionu, skupionego na popularyzacji zagadnień związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego dawnego państwa zakonu krzyżackiego. Uruchomione zostaną dwie platformy cyfrowe, prezentujące zasoby Muzeum Zamkowego w Malborku, umożliwiające w szerokim zakresie poznawanie historii i zbiorów.
