30 lipca podczas uroczystości z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, którą zorganizowano w Muzeum Powstania Warszawskiego, Prezydent RP Andrzej Duda uhonorował kpt. prof. Janusza Bełzę "Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski" za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania prawdy o najnowszej historii Polski.
Nazajutrz minister Adam Kwiatkowski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, wręczył prof. Bełzie w imieniu Prezydenta RP "Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości za zasługi dla Niepodległej". O jego przyznanie wnioskował kmdr Tomasz Laskowski, dowódca 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio. Podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim dowódcę 7 PBOT reprezentował ppor. OT Grzegorz Wołoszczak.
- Jesteście dla nas wielkim autorytetem oraz bezcennym skarbem historii i niepodległości – zwrócił się z ogromnym szacunkiem do powstańców Prezydent RP Andrzej Duda.
Odznaczając kpt. prof. Janusza Bełzę "Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski", Prezydent Andrzej Duda podkreślił jego długoletnie działania edukacyjne na rzecz szerzenia wiedzy o powstańczym zrywie.
Ale zanim 75 lat temu w Warszawie wybiła Godzina "W", 14-letni Janusz brał udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku. W czasie okupacji kontynuował naukę na tajnych kompletach. Jako powstaniec w stopniu podchorążego Armii Krajowej przyjął pseudonim "Bernard" - żołnierz zgrupowania "Radosław" w batalionie "Czata 49". Walczył na Woli i Starym Mieście, brodził kanałami pomiędzy Śródmieściem, Czerniakowem i Mokotowem. W plutonie kwatermistrzowskim był kierowcą ciężarówki - zdobycznym niemieckim Oplem Blitzem rozwoził artykuły spożywcze do magazynów na Starym Mieście, przewoził również rannych powstańców. Uczestniczył w grupie desantowej na plac Bankowy w nocy z 30 na 31 sierpnia 1944 roku. Odznaczono go wówczas Krzyżem Walecznych za to, iż "Nie zwracając uwagi na walący się mur zbombardowanego domu przy ul. Mławskiej 3 oraz ogień granatników wyciągał zasypanych doznając ogólnych potłuczeń".
Po kapitulacji powstania trafił do niemieckiego stalagu. Uciekł z niego jeszcze przed końcem II wojny światowej, by we Włoszech zaciągnąć się do Korpusu gen. Andersa.
Po wojnie do Polski już nie powrócił. W 1947 roku rozpoczął studnia medyczne w Szwajcarii. Po roku 1950 zamieszkał na stałe w USA. W latach 70. przylatywał do Polski i jako specjalista z neurochirurgii głowy bezpłatnie operował pacjentów jednego z warszawskich szpitali.
Pomimo rozłąki z Ojczyzną, kpt. prof. Janusz Bełza swoją patriotyczną postawą konsekwentnie przyczyniał się do umacniania suwerenności Rzeczypospolitej, a szczególnie do budowania wspólnoty obywatelskiej Polaków, poczucia ich tożsamości narodowej oraz zacieśniania więzi z rodakami za granicą. Dziś jako zasłużony członek Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Związku Powstańców Warszawy, regularnie odwiedza Polskę. Prowadząc "żywe" lekcje historii spotyka się m.in. z młodzieżą ze Szkolnej Grupy Rekonstrukcji Historycznej "Czata 49", utworzonej w Szkole Podstawowej nr 19 w Gdańsku. Wspierając edukację historyczną, wpaja młodzieży najświętsze wartości, na których sam wyrósł: "Bóg - Honor - Ojczyzna". Kultywuje zarazem duchową spuściznę dziadka Władysława, autora "Katechizmu Polskiego Dziecka", słynnego wiersza zaczynającego się od słów: "Kto ty jesteś? Polak mały. Jaki znak twój? Orzeł biały…"
Bohaterskie życie kpt. prof. Janusza Bełzy stanowi także wzorzec dla kształtowania postaw patriotycznych wśród żołnierzy 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej. To właśnie dzięki jego mecenatowi w tym roku możliwe było uczestnictwo młodzieży szkolnej z Gdańska wspólnie z żołnierzami 7 PBOT w uroczystościach rocznicowych w Warszawie.
Zasługi pana profesora docenił także gen. bryg. Józef Guzdek, biskup polowy Wojska Polskiego, odznaczając go Medalem "Milito Pro Christo" ("Walczę dla Chrystusa"). To odznaczenie kościelne Ordynariatu Polowego WP podkreśla zasługi osób, które dają świadectwo najwyższym wartościom, wytrwale służą Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i są całkowicie zaangażowane w głoszenie prawdy o losach Narodu Polskiego.
30 lipca kpt. prof. Janusz Bełza znalazł się w tym zacnym gronie.
